Zapisanie dziecka do szkoły muzycznej to rozwiązanie, które może zapewnić mu szansę na wszechstronny rozwój. Z drugiej strony jednak, wiąże się z nałożeniem na pociechę wielu obowiązków i wypełnieniem planu dnia po brzegi. Przed podjęciem decyzji warto dobrze poznać realia, jakie panują w szkołach artystycznych. Jakie są wady i zalety edukacji muzycznej? Czy uzyskanie zawodu muzyka gwarantuje dobre perspektywy na przyszłość?
Państwowa szkoła muzyczna – charakterystyka nauki
Państwowe szkoły muzyczne dzielą się na popołudniowe i ogólnokształcące. Czym się między sobą różnią? W szkołach ogólnokształcących odbywają się zarówno standardowe lekcje, takie jak polski czy matematyka, jak i zajęcia muzyczne. Z kolei uczniowie kształcący się w szkołach popołudniowych uczęszczają jedynie na lekcje muzyki, a wcześniej uczą się w tradycyjnej szkole. Każde z tych rozwiązań ma swoje wady i zalety. Warto pamiętać o tym, że aby dostać się do szkoły muzycznej – zarówno dziennej, jak i popołudniowej – trzeba zdać egzaminy wstępne. W praktyce często okazuje się, że zdecydowanie trudniejsze jest zakwalifikowanie się do trybu nauki dziennej.
Każdy uczeń w szkole muzycznej wybiera swój instrument. Zdarza się też, że podczas egzaminów wstępnych pedagodzy przedstawiają swoją propozycję. Przykładowo, jeśli wszystkie miejsca w klasie skrzypiec są zajęte, uczeń może otrzymać możliwość gry na altówce. Odpowiednikiem szkoły podstawowej, jest szkoła muzyczna I stopnia. W trybie popołudniowym naukę można zrealizować w formie 4-letniej lub 6-letniej, a do egzaminów wstępnych mogą przystąpić osoby pomiędzy 6, a 16 rokiem życia.
Kolejnym etapem jest szkoła muzyczna II stopnia. Podobnie, jak I stopień, również II można zrealizować w trybie 4-letnim lub 6-letnim (oczywiście mowa tu o szkole popołudniowej), a po zdaniu egzaminu dyplomowego absolwent otrzymuje tytuł zawodowy. Do egzaminów wstępnych można podejść w wieku od 10 do 23 lat. Po niej można pójść na akademię muzyczną. Warto pamiętać, że te etapy są od siebie niezależne i na studia muzyczne może pójść osoba, która nigdy wcześniej nie była w murach państwowej szkoły muzycznej. Obecnie w szkołach z reguły funkcjonują wydziały instrumentalistyki, jazzu i wokalistyki – często zarówno klasycznej, jak i rozrywkowej.
Wiele osób kojarzy szkołę muzyczną jedynie z nauką gry na instrumencie. Choć oczywiście jest to podstawowy element kształcenia, równie ważne są inne przedmioty. Każdy uczeń uczęszcza na zajęcia z kształcenia słuchu, rytmiki, historii muzyki, form muzycznych, a także na chór i orkiestrę.
A może zajęcia prywatne?
Niektórzy rodzice decydują się na wybór prywatnych lekcji gry na instrumencie. Jest to rozwiązanie lepsze dla osób, które nie wiążą z muzyką swojej zawodowej przyszłości. Harmonogram zajęć jest elastyczny, a materiał realizowany na lekcjach dostosowany do konkretnego ucznia. Taka nauka zajmuje zdecydowanie mniej czasu ze względu na to, że z reguły nie są realizowane przedmioty muzyczne inne niż gra na instrumencie. Choć oczywiście wiedza ogólna jest przez nauczycieli przemycana w trakcie zajęć, nauka ma zdecydowanie swobodniejszą formę.
Jednak nie jest wykluczone, że osoby uczące się gry na instrumencie podczas lekcji prywatnych, zostaną w przyszłości muzykami. Jeśli zdobędą podczas zajęć odpowiednie kompetencje, mogą podejść do egzaminów wstępnych do szkoły muzycznej II stopnia lub na akademię muzyczną i uzyskać tytuł zawodowy.
Jedną z ogromnych zalet zajęć prywatnych jest możliwość samodzielnego wyboru konkretnego nauczyciela i w razie potrzeby – zmiany pedagoga na innego. W szkołach muzycznych nauczyciel narzucony jest odgórnie, a jego zmiana często jest niemożliwa. Dotyczy to w szczególności mało popularnych instrumentów, takich jak kontrabas czy fagot. W publicznych placówkach z reguły zatrudniony jest bowiem tylko jeden nauczyciel z danej specjalności.
Czego uczą zajęcia gry na instrumencie?
Zajęcia gry na instrumencie to nie tylko nauka kompetencji muzycznych. Dzieci uczą się samodyscypliny, konsekwencji i zarządzania czasem. Są to uniwersalne umiejętności, które przydadzą się każdemu, bez względu na dalszą ścieżkę rozwoju zawodowego. Poza tym, nauka w szkole muzycznej wiąże się z rozwijaniem umiejętności społecznych. Współpraca podczas zajęć z chóru i orkiestry, a także na lekcjach z zespołów kameralnych, to skuteczna nauka pracy w zespole, znajdowania wspólnego języka i rozwiązywania ewentualnych konfliktów.
Niestety, ale istnieją też ciemne strony nauki w szkole muzycznej. Uczęszczanie na lekcje i zajęcia grupowe często wiąże się z dużym stresem. Na uczniów jest wywierana presja związana z koniecznością realizowania określonego odgórnie materiału, a rywalizacja z kolegami może prowadzić do kształtowania się niezdrowych relacji. Nie wszystkie dzieci są w stanie poradzić sobie z natłokiem nauki. Materiał ze szkoły muzycznej jest często równie obszerny, jak ten z tradycyjnej placówki edukacyjnej.
Szkoła muzyczna, a czas wolny
Nauka gry na instrumencie to wymagający proces. Ćwiczenia z reguły zajmują kilka godzin każdego dnia co sprawia, że w połączeniu z koniecznością poświęcenia czasu na odrabianie zadań domowych, często pojawiają się problemy z wypoczynkiem. Brak odpowiedniej organizacji czasu może doprowadzić do przemęczenia pociechy prowadzącego do pogorszenia komfortu funkcjonowania w różnych sferach życia. Dlatego niezwykle ważne jest to, aby rodzice dbali o zapewnienie dziecku relaksu. Podstawą jest oczywiście wprowadzenie do domu zwyczajów umożliwiających codzienne wysypianie się. Stanowi ono główny czynnik wpływający na prawidłowy rozwój psychiczny i fizjologiczny pociechy. W dziecięcym pokoju należy umieścić wygodny materac – np. https://sleepinghouse.pl/163-materace-200×190-cm, a sztywne godziny kładzenia się do łóżka powinny być sumiennie przestrzegane.
Jednak sen to nie wszystko! Równie ważne jest zrównoważenie aktywności. Popołudnia dziecka powinny być zorganizowane w różnorodny sposób. Nie mogą składać się jedynie z czasu przeznaczonego na zajęcia w szkole muzycznej oraz ćwiczenie grania w domu. Warto znaleźć w planie tygodnia czas na zajęcia sportowe, zabawę i rozwijanie zainteresowań pozamuzycznych.
Nauka w szkole muzycznej ma zarówno jasne, jak i ciemne strony. Zastanawiając się nad podjęciem decyzji o zapisaniu dziecka na egzamin wstępny, warto dobrze rozważyć wszelkie za i przeciw, a przede wszystkim – zapytać pociechę o zdanie.